نگهداری و مدیریت تاریخ انقضای لوازم آرایشی
تصور کنید که محصول آرایشی مورد علاقه خود را پیدا کردهاید و میخواهید هر روز از آن استفاده کنید. یک محصول باکیفیت که هیچ مواد مضری در آن به کار نرفته است. طبیعتا ترجیح میدهید چنین محصولی را تا لحظه تمام شدن آن استفاده کنید. اما مسئله اینجاست که گاهی اوقات تاریخ انقضای محصول زودتر از تمام شدن آن به موعد میرسد. در چنین لحظهای باید بدانید که استفاده از آن بیشتر از آنکه به نفعتان باشد، به ضررتان تمام میشود؛ حتی اگر یک محصول مراقبت از پوست مثل مرطوبکننده یا کرم ضد چروک باشد. بسیاری از بانوان به صورت روزانه از انواع لوازم آرایشی استفاده میکنند و گاهی اوقات نادیده گرفتن تاریخ انقضای آن باعث ایجاد حساسیتهای پوستی برای آنها میشود. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم درباره تاریخ انقضای لوازم آرایشی، راههای خواندن تاریخ انقضا، علائم فاسد شدن و عوارض استفاده از محصولات آرایشی فاسد بپردازیم.
تاریخ انقضای لوازم آرایشی
تاریخ انقضای لوازم آرایشی به معنای اتمام دوره استفاده از آنهاست بنابراین زمانی که تاریخ انقضای یک محصول آرایشی سر میرسد باید از استفاده از آن خودداری کنیم زمانی که تاریخ انقضای یک محصول سر میرسد دیگر برای پوست مفید نبوده بلکه به آن آسیب نیز وارد میکند آلرژیهای پوستی ایجاد لکه چین و چروک پوست میتواند در اثر استفاده از لوازم تاریخ مصرف گذشته به وجود آید. لوازم آرایشی بسته به نوع متریال آن تاریخ انقضای متفاوتی دارند و برای همه لوازم آرایشی یک تاریخ یکسان وجود ندارد به همین دلیل باید از تاریخ انقضای هر محصول آرایشی به صورت مجزا مطلع شوید.
راههای خواندن تاریخ انقضا لوازم آرایشی
اگر با محصولات آرایشی زیاد سر و کار داشته باشید، با اصطلاحات مربوط به نحوه نگهداری یا تاریخ انقضای آنها آشنا هستید. با این حال راههای خواندن تاریخ انقضاء لوازم آرایشی را به طور کامل برای شما توضیح خواهیم داد.
نشانه دوره پس از باز شدن (PAO): این عبارت اختصار یافته عبارت Period After Opening است. در مقابل این عبارت یک عدد و حرف M که مخفف Month (ماه) بوده درج شده است. به عنوان مثال بر روی محصول آرایشی شما این عبارت درج شده: PAO: 12 M این یعنی پس از اینکه محصول را باز کردید، میتوانید تا یک بازه 12 ماهه از آن استفاده کنید. این عدد در هر محصول آرایشی متغیر خواهد بود.
تاریخ Best Before: در برخی از محصولات آرایشی ممکن است به جای عبارت PAO از عبارت Best Before استفاده شود یا در کنار عبارت PAO قرار بگیرد. تاریخی که در مقابل عبارت Best Before قرار میگیرد، به این معناست که در این بازه زمانی محصول، بالاترین کیفیت و بهترین عملکرد خود را ارائه میدهد. این تاریخ نیز معمولا با واحد ماه یا سال نشان داده میشود.
تاریخ ساخت: تاریخ انقضای برخی از لوازم آرایشی نیز معمولاً روی بسته بندی محصول ذکر شده که با برچسبهایی مانند MFG/MFD (تاریخ ساخت) و EXP/EXD (تاریخ انقضا) مشخص میشود. این تاریخها معمولا با درج ماه و سال در کنار یکدیگر نشان داده میشوند.
این مسئله را در نظر داشته باشید که برخی از محصولات آرایشی تاریخ انقضا را نشان نمیدهند. در نتیجه توصیه میکنیم در صورت عدم مشخص بودن تاریخ انقضا نهایتاً یک الی دو سال از محصول استفاده کنید اما اگر در طول مصرف بو رنگ یا بافت آن تغییر کرد و یا بر روی پوست شما احساس نامطلوبی داشت استفاده از آن را متوقف کنید.
تاریخ انقضای لوازم آرایشی رایج
تاریخ انقضاء هر لوازم آرایشی بر اساس بافت، ترکیبات به کار رفته و شرکت سازنده با محصولات دیگر متغیر است. بنابراین نمیتوان بازه زمان دقیقی برای همه محصولات آرایشی در نظر گرفت. در ادامه به برخی از نمونههای معروف و نحوه خواندن تاریخ انقضای هر کدام اشاره کردهایم.
- رژ لب: معمولا بر روی رژ لبهای معروف علامتی شبیه یک شیشه باز با عدد و حرف “M” درج شده است. (12M به معنای 12 ماه). همانطور که قبلا گفتیم، این علامت نشان دهنده مدت زمان توصیه شده استفاده پس از باز شدن است. اگر نماد را پیدا نکردید، باید بدانید که هر رژ لب معمولاً بین 1 تا 2 سال پس از تاریخ خرید ماندگاری خواهد داشت.
- ضد آفتاب: تاریخ انقضای اکثر ضد آفتابها روی بستهبندی یا بطری آن درج شده است. معمولاً با نماد شناخته شده بین المللی یک شیشه باز و حرف M نمایش داده میشود که قبلا به معنای آن اشاره کردیم. اگر تاریخ انقضا گذشته باشد یا قابل مشاهده نبود، توصیه میکنیم کرم ضد آفتاب را بعد از 2 تا 3 سال از تاریخ تولید تعویض کنید.
- ریمل: ریمل معمولاً به دلیل ماهیت مایع خود طول عمر کمتری دارد و به راحتی میتواند رشد باکتریها را تقویت کند. به طور معمول، توصیه میکنیم پس از تاریخ باز شدن هر 3-۶ ماه یکبار ریمل خود را تعویض کنید. برخی از ریملها دارای یک جعبه مستطیلی کوچک روی بسته بندی خود هستند که تاریخ تولید و انقضا بر روی آن درج شده است.
- پودر و کرم صورت: محصولات پودری و کرمی معمولا ماندگاری بیشتری نسبت به مایعات دارند. این محصولا معمولا حدود 1-2 سال از تاریخ خرید ماندگاری خواهند داشت. با این حال، اگر متوجه تغییر رنگ، بو یا بافت شدید، بهتر است استفاده از آن را متوقف کنید، حتی اگر در بازه زمانی انقضا باشد.
- رنگ مو و اکسیدان: رنگ مو و اکسیدان (توسعه دهنده) دارای یک کد ساخت هستند که تاریخ تولید آنها را نشان میدهد. این کدها میتوانند بر اساس نوع تولیدکننده محصول متفاوت باشند، اما اغلب از اعداد و حروف برای نمایش ماه و سال تولید استفاده میکنند.
تاریخ انقضاء محصولات آرایشی به صورت خلاصه:
- کانسیلر: 1 سال
- رژگونه کرم: 1 سال
- خط چشم: 3 ماه
- مداد خط چشم: 2 سال
- سایه چشم: 1 سال
- کرم پایه: 1 سال
- بالم لب: 1 تا 5 سال
- برق لب: 1 سال
- رژ لب: 2 سال
- خط چشم مایع: 3 ماه
- ریمل: 3 ماه
- لاک ناخن: 1 سال
- رژگونه پودری: 2 سال
اهمیت بررسی منظم تاریخ انقضای محصولات آرایشی
لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته دیگر کارایی سابق را ندارند و نتایج دلخواه را نشان نمیدهند. به همین دلیل باید به طور منظم بر تاریخ انقضای آنها نظارت داشته باشیم. علاوه بر این، مواد فعال موجود در محصولات آرایشی پس از گذشت زمان تخریب میشوند، قدرت آنها کاهش پیدا میکند و به رشد باکتریها و آلودگیهای محیطی کمک میکند. حتماً قبل از خرید به تاریخ انقضای آن توجه کرده و حتی حین مصرف نیز هر چند وقت یکبار تاریخ انقضای آن را چک کنید.
نشانههای فاسد شدن لوازم آرایشی
اگر تاریخ انقضای یک محصول آرایشی فرا رسیده باشد دیگر نیازی به مشاهده نشانههای مختلف برای فاسد شدن آن ندارید. بلکه باید هنگام رسیدن تاریخ انقضا استفاده از آنها را متوقف کنید. اما گاهی اوقات محصول قبل از رسیدن تاریخ انقضا از نظر فیزیکی دچار پوسیدگی میشود یا نشانههای مختلفی را نمایان میکند. در برخی مواقع نیز محصول هیچ تاریخ انقضای مشخصی ندارد. سوالی که پیش میآید این است که چطور میتوانیم بفهمیم که محصول آرایشی ما منقضی یا فاسد شده است؟
تغییر در بافت لوازم آرایشی
اگر بافت و قوام محصول آرایشی شما تغییر کرده باشد، نشان دهنده فاسد شدن یا گذشتن از تاریخ انقضای آن محصول است. چنین تغییراتی در فونداسیونها و پرایمرهایی که بافت مایع دارند، راحتتر قابل مشاهده است. اما گاهی اوقات در بافت سایه چشم یا ژگونهها نیز دیده میشود.
تغییر بو و بوی نامطبوع لوازم آرایشی
هنگامی که به تازگی یک محصول آرایشی را خریداری میکنید، معمولاً دارای رایحه خوش و دلپذیری است. اگر پس از مدتی این رایحه کمتر شود و بوی نامطبوع به خود بگیرد، نشان دهنده افت کیفیت یا فاسد شدن محصول است. محصولات آرایشی فاسد ممکن است بوی بدی بدهند یا هیچ بویی نداشته باشند. در هر دو صورت نشانه خوبی محسوب نمیشود.
تغییر رنگ لوازم آرایشی
زمانی که یک محصول آرایشی شروع به اکسید شدن میکند، رنگ آن نیز تغییر خواهد کرد. چنین تغییری را میتوانیم در محصولاتی مانند کرم پودر، سایه چشم و هایلایترها مشاهده کنیم. تغییر رنگ در یک محصول آرایشی نشانه رشد باکتری بوده و هیچ راهی برای متوقف کردن آن وجود ندارد. در صورتی که هرگونه تغییر رنگی را در محصول آرایشی خود مشاهده کردید، بلافاصله آن را دور بریزید.
قلمبه یا لخته شدن مواد لوازم آرایشی
محصولات آرایشی مانند براق کننده لب، لاک ناخن و فونداسیون که ماهیتی مایع دارند، باید حالتی صاف داشته باشند. اگر در این بافت صاف و خالص حجم انباشته شده یا قلمبه شدهای را مشاهده کردید، به معنای فاسد شدن محصول است. زمانی که بافت یکپارچه و صاف محصول آرایشی شروع به جدا شدن از یکدیگر میکند، یعنی زمان استفاده از آن به پایان رسیده است. بنابراین به هیچ عنوان در صورت مشاهده چنین علائمی از محصول استفاده نکنید.
باز بودن درب محصول لوازم آرایشی
اگر یکی از محصولات آرایشی شما به صورت اتفاقی بدون درب بوده و مدت زیادی در آن حالت باقی مانده، بدون شک آلودگیهای محیطی زیادی به بافت آن نفوذ کرده است. به همین دلیل توصیه میکنیم از محصولات آرایشی مانند رژ لب، کرم یا ریمیل که بدون درب هستند استفاده نکنید. علاوه بر آلودگیها، یکی از عواملی که باعث تخریب بافت مواد آرایشی میشود، هواست. زمانی که درب یک محصول آرایشی باز باشد، به طور مداوم هوا وارد بافت آن میشود و محصول کیفیت و عملکرد طبیعی خود را از دست میدهد. محصولات مایعی همچون لاک یا رژ لبهای مایع نیز در اثر برخورد با هوا به مدت طولانی خشک میشوند و دیگر قابل استفاده نخواهند بود.
تاریخ انقضای محصولات آرایشی گیاهی و طبیعی
محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی و گیاهی معمولاً دارای مواد نگهدارنده مصنوعی کمتری هستند. به همین دلیل ماندگاری کمتری نسبت به سایر محصولات آرایشی دارند. البته میزان ماندگاری آنها به ترکیبات آنها نیز بستگی زیادی دارد. مثلاً برخی از ترکیبات گیاهی قدرت و ماندگاری بالایی دارند؛ اما به مرور و با گذشت زمان ممکن است ماندگاری آنها کاهش پیدا کند. اصولاً مواد آرایشی گیاهی و طبیعی باید در محیط خنک نگهداری شوند و در معرض نور گرما و هوا قرار نگیرند.
فرق تاریخ انقضا و دوره زمانی مصرف چیست ؟
تاریخ انقضا و دوره زمانی مصرف که اغلب به عنوان “PAO” (دوره پس از باز شدن) شناخته میشود، دو شاخص مختلف مربوط به ماندگاری محصولات زیبایی هستند:
تاریخ انقضا: تاریخ انقضا، تاریخ خاصی است که تا آن زمان سلامت محصول در صورت نگهداری مناسب، پایدار و موثر را تضمین میکند. تاریخ انقضا معمولاً با «EXP» و سپس تاریخ یا ماه/سال روی بستهبندی محصول نشان داده میشود. پس از پایان تاریخ انقضا، به طور کلی توصیه میشود که استفاده از محصول را متوقف کنید؛ زیرا همانطور که پیشتر گفتیم به پوست آسیب خواهد زد.
دوره زمانی مصرف (PAO): نماد PAO با یک نماد شیشه باز با یک عدد و حرف “M” (ماه) روی برچسب محصول نشان داده میشود. این نشاندهنده دورهای است که استفاده از محصول را پس از باز شدن توصیه میکند. به عنوان مثال، اگر روی برچسب 12 M را مشاهده کردید، به این معنی است که محصول تا 12 ماه پس از باز کردن آن کیفیت و سلامت خود را حفظ خواهد کرد.
توجه داشته باشید که این شاخصها توسط سازنده محصول آرایشی بر اساس تستهای پایداری و ایمنی ارائه میشوند. با این حال، همیشه در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بافت، بو یا عملکرد محصول آن را دور بریزید.
تاثیر تاریخ انقضا بر کیفیت و اثربخشی محصولات آرایشی
- کارکرد: لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته پس از مدتی کارکرد خود را از دست میدهند و در نتیجه اثربخشی مواد فعال موجود در آنها مانند آنتی اکسیدانها یا ترکیبات ضد پیری کاهش پیدا میکند.
- بافت و قوام: با گذشت زمان، بافت و قوام محصولات آرایشی تغییر میکند و استفاده از آنها خوشایند نخواهد بود.
- رنگ و عطر: محصولات تاریخ مصرف گذشته پس از مدتی دچار تغییر رنگ و بو میشوند که نشان دهنده تخریب احتمالی مواد است.
- آلرژی و تحریک: لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته خطر حساسیت پوستی، تحریک یا واکنش های نامطلوب ناشی از تجزیه مواد تشکیل دهنده یا رشد باکتریها را افزایش میدهد.
- رشد میکروبی: زمانی که مواد فعال موجود در محصولات آرایشی مصرف گذشته کارایی خود را از دست بدهند، بستری مناسب برای رشد باکتریها، قارچها و کپکها ایجاد میشود.
- کاهش عمر مفید: استفاده از محصولات تاریخ مصرف گذشته عمر مفید پیش بینی شده آنها را کوتاه میکند.
- پوشش ناهموار: محصولات آرایشی تاریخ مصرف گذشته، مانند فونداسیون یا پودرها، ممکن است پوشش یکنواختی نداشته باشند، که منجر به ایجاد سطوح ناهموار یا تودهای میشود.
- جوشهای آکنه: محصولات آرایشی تاریخ مصرف گذشته میتوانند منافذ را مسدود کنند و باعث ایجاد جوشهای پوستی شوند، بهویژه در محصولاتی مانند فونداسیون، پرایمرها یا کرمها بیشتر این مشکل اتفاق میافتد.
- محافظت در برابر آفتاب: در محصولات ضدآفتاب، تاریخ انقضا نشان دهنده مدت زمانی است که محصول میتواند محافظت موثری در برابر آفتاب داشته باشد. ضد آفتاب تاریخ مصرف گذشته به اندازه کافی از پوست در برابر اشعه های مضر UV محافظت نمیکند و حتی پس از مدتی میتواند به پوست آسیب برساند.
- ایمنی محصول: استفاده از لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته ایمنی محصول را به خطر میاندازد و خطر عفونت یا عوارض جانبی را افزایش میدهد. به ویژه در محصولاتی که در نزدیکی نواحی حساس مانند چشمها یا لبها استفاده میشود.
راهنمایی برای انتخاب لوازم آرایشی با توجه به تاریخ انقضا
همیشه قبل از خرید، تاریخ انقضای محصول آرایشی مورد نظر خود را بررسی کنید. به دنبال عبارت “EXP” و تاریخ یا ماه/سال مقابل آن روی بسته بندی باشید. از خرید محصولاتی که به تاریخ انقضا نزدیک هستند یا از قبل آن را سپری کردهاند، خودداری کنید. برخی از محصولات تاریخ انقضا ندارند؛ در عوض عبارت PAO بر روی آن درج شده است که قبلا معنای آن را توضیح دادهایم. بنابراین تاریخ مصرف این محصولات از زمانی آغاز میشود که درب آن را باز کردهاید. مثلا اگر PAO یک محصول 12 ماه باشد. از زمان باز کردن آن تا یک سال دیگر میتوانید از آن استفاده کنید. هنگام در نظر گرفتن تاریخ انقضا، عادتهای استفاده شخصی و اندازه محصول را نیز در نظر بگیرید. اگر به ندرت از یک محصول آرایشی استفاده میکنید یا اگر محصول آرایشیتان حجم زیادی دارد و اتمام آن زمان زیادی طول میکشد، محصولاتی با تاریخ انقضای دیرتر یا (PAO) بیشتر انتخاب کنید. همچنین میتوانید از محصولات آرایشی با حجم کمتر استفاده کنید تا نگران تاریخ انقضا آن نباشید.
تأثیر عوامل محیطی بر تاریخ انقضای لوازم آرایشی
عوامل محیطی مانند دما، رطوبت، نور خورشید و آلودگیهای محیطی تأثیر مهمی در تاریخ انقضاء محصولات آرایشی میگذارند. همانطور که پیشتر گفتیم، هر نوع عامل محیطی میتواند محصول را زودتر از موعدش منقضی کند. به همین دلیل لازم است با تأثیر هر کدام از این عوامل بر روی محصولات آرایشی آشنا شویم.
- دمای شدید بر روی عملکرد و کارایی محصولات آرایشی و بهداشتی تاثیر میگذارد. فرقی نمیکند این دمای شدید، گرما باشد یا سرما. در هر صورت دمای بیش از حد مواد موجود در محصولات آرایشی را تجزیه کرده و باعث ایجاد تودههای مختلف میشود. به همین دلیل است که همیشه بر روی اکثر محصولات آرایشی یا مراقبت از پوست نوشته در جای خنک و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
- قرار گرفتن در معرض هوا و اکسیژن نیز باعث فساد محصولات آرایشی و بهداشتی میشود. بسیاری از مواد آرایشی مانند آنتی اکسیدانها و ویتامینهای خاص به اکسیژن حساس هستند و زمانی که در معرض هوا قرار بگیرند، اثر خود را از دست میدهند. به همین دلیل ترجیحاً از محصولات پمپی استفاده کنید یا حتماً پس از استفاده در پوش آنها را محکم ببندید.
- رطوبت نیز یکی از عواملی است که باعث رشد باکتریها، قارچها و کپکها در مواد آرایشی میشود و اگر بر روی پوست قرار بگیرند، خطرات بالقوهای برای سلامتی انسان ایجاد میکنند. برخی از لوازم آرایشی مثل لوسیونها، کرمها و فرمولاسیونهای مایع در محیطهایی با رطوبت بالا فاسد خواهند شد. به همین دلیل حتماً آنها را در محیط خشک نگهداری کرده و از قرار دادن آنها در حمام یا سایر مکانهای مرطوب خودداری کنید.
- آلودگیهای محیطی نیز میتوانند با لمس مستقیم انگشت یا دست به مواد آرایشی وارد بافت محصول شوند. به همین دلیل تا حد امکان از لمس مستقیم خودداری کرده و از براش یا اپلیکاتور مخصوص استفاده کنید.
نکات مهم برای نگهداری طولانی مدت لوازم آرایشی
هیچکس دوست ندارد عمر لوازم آرایشیاش خیلی زود تمام شود، اما گاهی اوقات به دلیل عدم استفاده مناسب یا حتی رسیدن تاریخ انقضا باید استفاده از آنها را نادیده بگیریم. برای محصولی که تاریخ انقضاء آن سر رسیده اقدام خاصی نمیتوان انجام داد. اما رعایت چند نکته باعث میشود عمر محصولات آرایشی شما طولانیتر شود و قبل از رسیدن به تاریخ انقضاء فاسد نشود.
- اولین نکتهای که بدون شک همه شما با آن آشنا هستید، نگه داشتن محصول در جای خشک و خنک و به دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت است. این جمله معروف را بر روی همه محصولات بهداشتی آرایشی مشاهده کردهایم. نگهداری محصولات آرایشی در محیط خشک و خنک از رشد باکتریها جلوگیری کرده و بافت محصول را حفظ میکند.
- اگرچه هوا و اکسیژن برای زنده ماندن ما انسانها بسیار مهم است؛ اما وقتی پای لوازم آرایشی در میان باشد، به عنوان یک قاتل کشنده عمل میکند. بنابراین درب محصولات آرایشی خود را محکم ببندید. محصولات مایع مانند برخی رژ لبها، لاکها و سایر مواد آرایشی مایع در صورت برخورد مداوم با هوا خشک و غیر قابل استفاده میشود. به همین دلیل بعد از استفاده از آنها از بسته بودن درب هر کدام به طور کامل مطمئن شوید.
- برخی از محصولات آرایشی مثل کرمها یا ماسکها به طور مستقیم با دست ما در تماس هستند. به همین دلیل هنگام استفاده از آنها باید دستهایمان را به طور کامل تمیز کنیم تا هیچگونه آلودگی و باکتری به بافت محصول وارد نشود. حتی اگر میخواهیم از براش یا کاردک مخصوص استفاده کنیم، حتماً آنها را به طور کامل تمیز کنیم.
- به هیچ عنوان برای روان شدن بافت محصولات آرایشی مانند ریمل، خط چشم مایع یا فونداسیون از آب استفاده نکنید. آب میتواند باعث رشد میکروبی درون مواد آرایشی شود.
- محصولات آرایشی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید. این کار مستعد ایجاد باکتریهای مختلف میشود.
ترکیب محصولات آرایشی با تاریخهای مختلف
زمانی که چند محصول آرایشی با تاریخ انقضای متفاوت دارید، باید بتوانید به صورت ترکیبی از آنها درست استفاده کنید. به عنوان مثال میتوانید تاریخ انقضای هر کدام از محصولات را با یک برچسب بزرگ روی آن مشخص کنید. با این کار میتوانید محصولاتی را که تاریخ انقضای آنها نزدیکتر است در اولویت قرار دهید. در نظر داشته باشید که برخی از محصولاتی که دارای مواد فعال مانند رتینول یا آنتی اکسیدان هستند، نسبت به سایر محصولات آرایشی ماندگاری کمتری دارند.
منابع:
https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/does-makeup-expire#signs-of-expiration
https://www.medparkhospital.com/en-US/lifestyles/how-to-ascertain-cosmetics-expirations
https://www.realsimple.com/home-organizing/makeup-expiration-dates-guide
- هیلادرم
- بدون نظر