کرم‌های ضد آفتاب بر پایه مواد معدنی ساخته می‌شوند و دارای پایه‌های رنگی اضافی هستند که به یکنواخت شدن رنگ پوست و در عین حال محافظت از پوست شما کمک می‌کند. کرم ضد آفتاب رنگی از نفوذ نور مرئی به پوست شما کمک می‌کند؛ اما ممکن است گاهی اوقات باعث برخی از حساسیت‌های پوستی شود. در این مقاله قصد داریم به عوارض ضد آفتاب‌های رنگی بپردازیم و نکات مهم حین مصرف آنها را ارائه دهیم.
نور مرئی چیست و چگونه می‌تواند روی پوست شما تأثیر بگذارد؟
قبل از اینکه با کارکرد اصلی کرم‌های ضد آفتاب رنگی آشنا شوید، باید بدانید که نور مرئی چیست و چگونه می‌تواند روی پوست تاثیر بگذارد. اشعه ماورا بنفش (UV) و نور مرئی هر دو قسمتی از طیف الکترومغناطیسی محسوب می‌شوند. اشعه UV از سه طول موج مختلف تشکیل شده است:
- UVA
- UVB
- UVC
UVC بیشتر توسط لایه اوزون جذب می‌شود، بنابراین UVA و UVB اولین طول موج‌هایی هستند که به سطح پوست نفوذ می‌کنند. اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش بر روی پوست به خوبی ثبت شده است و نیازی به پرداختن به آن نیست. UVA در درجه اول مسئول پیری زودرس پوست بوده و UVB در آفتاب سوختگی و سرطان پوست نقش دارد. منبع اصلی اشعه ماوراء بنفش نور خورشید است. نور مرئی نیز از خورشید ساطع می‌شود. این نور بخشی از طیف الکترومغناطیسی بوده که توسط چشم انسان قابل درک خواهد بود. نور مرئی نیز از منابع مصنوعی از جمله دستگاه‌های پزشکی، صفحه‌نمایش و لامپ‌ها نشات می‌گیرد.
اجزاء کرم‌های ضد آفتاب رنگی
کرم‌های ضد آفتاب بدون رنگ حاوی فیلترهایی هستند که اشعه UVA و UVB را مسدود می‌کنند؛ اما برای محافظت از پوست در برابر نورهای مرئی مناسب نیستند. برای جلوگیری از نور مرئی باید کرم ضد آفتاب بر روی پوست نمایان و قابل مشاهده باشد. چرا کرم‌های ضد آفتاب بدون رنگ نمی‌توانند نور مرئی را مسدود کنند؟ زیرا در این نوع کرم‌ها از ذراتی استفاده شده که بدون رنگ هستند و این ویژگی باعث می‌شود هنگامی که کرم را بر روی پوست می‌مالید، بافت سفیدی بر روی آن ایجاد نشود. به همین دلیل به شکلی طراحی شده‌اند که بر روی پوست نامرئی باشند. در نتیجه نمی‌توانند نور مرئی را مسدود کنند؛ اما ضد آفتاب‌های رنگی دارای فیلترهای UV هستند و می‌توانند در برابر نور مرئی از پوست محافظت کنند.
دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی دو نمونه از ترکیبات رایج در کرم‌های ضد آفتاب رنگی هستند که با پراکنده کردن اشعه‌های فرابنفش از پوست در برابر نور خورشید محافظت می‌کنند. همچنین در این کرم‌ها از ترکیبات SPF از جمله آووبنزون، اکتینوکسات، اکتیسالات یا اکتوکریلن و افزودنی‌های رنگی مثل اکسید آهن و رنگدانه‌های مختلف استفاده می‌شود.
تأثیرات مثبت ضد آفتاب رنگی
محافظت در برابر آفتاب: ضد آفتاب رنگی از پوست شما در برابر اشعه‌های مضر UV محافظت می‌کند. درون این کرم‌های رنگی از SPF استفاده شده که مقاومت خوبی در برابر اشعه‌های UVA و UVB ایجاد می‌کنند. این مواد از ایجاد آفتاب سوختگی، پیری زودرس و آسیب‌های ناشی از نور خورشید جلوگیری کرده و خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می‌دهد. بنابراین با استفاده از یک ضد آفتاب رنگی می‌توانید بدون هیچ نگرانی در زیر نور آفتاب لذت ببرید.
ایجاد پوشش یکدست و یکنواخت: ضد آفتاب‌های رنگی بر روی پوست یک لایه نازک ایجاد می‌کنند و باعث یکنواخت شدن رنگ پوست می‌شوند. چنین فرایندی هرگونه لکه یا نقصان پوستی را می‌پوشاند. ضد آفتاب‌های رنگی همچنین می‌توانند به عنوان یک محصول آرایشی سبک استفاده شوند و شما را از اعمال کرم پودر بی‌نیاز می‌کنند.
سبک و قابل تنفس: برخلاف فونداسیون‌های سنگین یا محصولات آرایش‌های معمولی، ضد آفتاب‌های رنگی وزن سبک‌تری دارند و پوست به خوبی می‌تواند نفس بکشد. در ساخت این کرم‌ها از فرمولاسیون‌های غیر کومدون زا استفاده می‌شود؛ بنابراین منافذ پوستی شما مسدود نشده و هیچ لایه سنگینی بر روی آن ایجاد نمی‌شود
ایجاد ظاهری طبیعی: ضد آفتاب‌های رنگی ظاهر شما را طبیعی نشان می‌دهند. در نتیجه خانم‌هایی که دوست دارند آرایش ملیحی داشته باشند، استفاده از ضد آفتاب رنگی برایشان ایده‌آل خواهد بود.
تطبیق پذیری: کرم‌های ضد آفتاب رنگی کاربردهای گسترده‌ای دارند و می‌توان از آنها به عنوان پرایمر برای یک آرایش سریع و راحت استفاده کرد. همان‌طور که گفتیم، آنها بر روی پوست بافتی یکدست و یکنواخت را ایجاد می‌کنند و ماندگاری آرایش شما را نیز افزایش خواهند داد.
فواید آبرسانی و مراقبت از پوست: بسیاری از کرم‌های ضد آفتاب حاوی مواد مرطوب کننده مانند اسیدیالورونیک، آنتی اکسیدان و ویتامین‌ها هستند که باعث آبرسانی، تغذیه و محافظت از پوست شما می‌شود .
سهولت استفاده: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب رنگی بسیار آسان است و حتی افراد مبتدی نیز می‌توانند به راحتی آن را بر روی پوست خود اعمال کنند. این کرم‌ها معمولاً به صورت لوله‌ای یا بطری عرضه می‌شوند و با انگشت یا یک قلمو یا براش کوچک می‌توان آن را بر روی پوست قرار داد.
SPF در ضد آفتاب‌های رنگی
SPF مخفف عبارت Sun Protection Factor بوده و نشان دهنده این است که یک کرم ضد آفتاب چقدر در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید از پوست شما محافظت می‌کند. مقدار SPF نشان دهنده سطح محافظت در برابر اشعه UVB است. اشعه‌ای که آفتاب سوختگی شده و می‌تواند به سرطان پوست منجر شود. بر روی کرم‌های ضد آفتاب در مقابل SPF یک عدد نوشته شده است.
عدد SPF نشان‌دهنده مدت زمان سوختن پوست هنگام استفاده از ضدآفتاب در مقایسه با مدت زمانی است که بدون استفاده از ضد آفتاب طول می‌کشد. به بیان ساده‌تر، اگر پوست محافظت نشده شما پس از ده دقیقه شروع به قرمز شدن یا آفتاب سوختگی کند، یک کرم ضد آفتاب با SPF 30 از نظر تئوری 30 برابر بیشتر یا 300 دقیقه (10 دقیقه در 30 دقیقه) از پوست شما محافظت می‌کند. SPF در ضد آفتاب‌های رنگی تفاوتی با ضد آفتاب‌های معمولی ندارد. هر دو به یک اندازه از پوست در برابر اشعه مضر خورشید محافظت می‌کنند با این تفاوت که ضد آفتاب رنگی از نفوذ اشعات مضر نور مرئی به پوست نیز جلوگیری می‌کند.
عوارض تحریک پوستی ناشی از کرم ضد آفتاب رنگی
برخی مواقع کرم‌های ضد آفتاب رنگی می‌توانند باعث عارضه‌های پوستی شوند. در ادامه این عارضه‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
درماتیت تماسی
درماتیت یا اگزمای تماسی به شایع‌ترین واکنش ضد آفتاب گفته می‌شود. اگر فردی به مواد موجود در کرم‌های ضد آفتاب یا لوازم آرایشی حاوی ترکیبات ضد آفتاب حساسیت داشته باشد، دچار این عارضه پوستی می‌شود. به طور کلی دو نوع درماتیت تماسی وجود دارد: تحریک کننده و آلرژیک.
درماتیت تماسی تحریک کننده
درماتیت تماسی تحریکی یک نوع واکنش پوستی بوده که ممکن است پس از استفاده از کرم ضد آفتاب رخ دهد. این عارضه در افرادی که سابقه اگزما یا پوست حساس دارند شایع‌تر است. این اتفاق ناحیه‌ای از پوست که بر روی آن ضد آفتاب اعمال شده، تحریک می‌کند. نشانه‌های این واکنش به صورت قرمزی خفیف یا به صورت احساس سوزش (بدون قرمزی) بر روی پوست ظاهر می‌شود.
درماتیت تماسی آلرژیک
درماتیت تماسی آلرژیک نیز یک نوع درماتیت تماسی بوده که کمتر در افراد رخ می‌دهد. این عارضه در افرادی که به مواد موجود در کرم‌های ضد آفتاب یا لوازم آرایشی با محافظت SPF حساسیت دارند، ایجاد می‌شود. این واکنش در اثر حساسیت به موادی مانند عطرها یا مواد نگهدارنده است و حتی اگر در گذشته نسبت به این مواد یا ضدآفتاب ها واکنش نشان نداده باشید، ممکن است اتفاق بیوفتد.
درماتیت فوتوکانتکت
به نوع نادرتر واکنش ضد آفتاب درماتیت فوتوکانتکت گفته می‌شود. این نوع واکنش معمولاً در قسمتی ایجاد می‌شود که محصول روی بدن قرار گرفته و در معرض نور خورشید قرار گرفته باشد. در برخی افراد، یک اثر متقابل بین یک ماده ضدآفتاب و نور UV دارد که منجر به واکنش پوستی می‌شود. این اتفاق معمولاً در اثر حساسیت به مواد فعال اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند به دلیل واکنش به عطرها یا مواد نگهدارنده موجود در محصول نیز باشد. این واکنش ممکن است شبیه آفتاب سوختگی شدید یا اگزما باشد و بیشتر در صورت، بازوها، پشت دست ها، قفسه سینه و پایین گردن ایجاد می‌شود.
قرمزی و تحریک
کرم‌های ضد آفتاب رنگی دارای رنگدانه‌ها یا رنگ‌هایی هستند که به طور بالقوه ممکن است باعث تحریک پوستی شده و در باعث خارش یا سوزش پوست شوند.
جوش‌های آکنه
برخی از کرم‌های ضد آفتاب رنگی، حاوی روغن‌ها یا مواد کودوژنیک هستند که می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و باعث ایجاد آکنه و جوش‌های پوستی شوند.
حساسیت به نور خورشید
بعضی از کرم‌های ضدآفتاب رنگی حاوی عوامل حساس کننده نور یا رایحه هایی هستند که پوست را نسبت به نور خورشید حساس‌تر می‌کنند. در نتیجه خطر آفتاب سوختگی یا افزایش واکنش پوست در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید افزایش پیدا می‌کند و باعث حساسیت‌های پوستی می‌شود.
نکات مهم خرید و مصرف ضد آفتاب رنگی
هنگام خرید ضد آفتاب رنگی به این موارد توجه کنید:
- همان‌طور که گفتیم، اشعه‌های مضر مختلفی از نور خورشید ساطع می‌شود که هر کدام باعث ایجاد عارضه‌های پوستی مختلف می‌شوند. بنابراین هنگام انتخاب ضد آفتاب رنگی گزینه‌ای را انتخاب کنید که از پوست شما در برابر همه اشعه‌های مضر محافظت می‌کند و فقط به یک کدام از آنها بسنده نمی‌کند. به عنوان مثال کرم‌های ضد آفتاب رنگی که هم در برابر اشعه UVA و هم اشعه UVB مقاوم هستند، گزینه بهتری برای پوست شما خواهند بود.
- کرم‌های ضد آفتاب رنگی همان‌طور که از نامشان پیداست، رنگ پوست شما را تغییر می‌دهند. بنابراین گزینه‌ای را انتخاب کنید که مکمل رنگ پوست شما باشد. این کرم‌ها در رنگ‌های مختلفی در دسترس هستند که شما می‌توانید با تست مقدار کمی از آنها بر روی پوست خود، رنگ مناسب را انتخاب نمایید.
- یکی از مهم‌ترین عواملی که باید هنگام خرید ضد آفتاب رنگی بررسی کنید، سطح SPF موجود در آن است. SPF ضد آفتاب باید حداکثر بالای 30 باشد تا بتواند از پوست شما در برابر آفتاب سوختگی یا سایر آسیب‌های پوستی محافظت کند.
- هنگام استفاده از کرم ضد آفتاب رنگی حتماً حواستان باشد که تمام پوست شما پوشش داده شده است. هر کدام از نواحی پوست که بیشتر در معرض آفتاب هستند، با ضد آفتاب بپوشانید.
- اگر به صورت مداوم در معرض نور خورشید هستید، هر دو ساعت یک بار کرم ضد آفتاب خود را تجدید کنید. عواملی مانند تعریق یا شنا کردن می‌تواند تاثیر کرم ضد آفتاب را از بین ببرد. به همین دلیل حتماً پس از یک الی دو ساعت مجدد از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- اگر آلرژی یا حساسیت پوستی دارید، حتماً هنگام خرید ضد آفتاب رنگی به مواد تشکیل دهنده آن توجه کنید. گزینه‌هایی را انتخاب کنید که غیر کمدون زا هستند و در ساخت آنها از هیچ عطری استفاده نشده است.
- برخی از ضد آفتاب‌های رنگی دارای فرمول‌های ضد آب هستند، اگر قصد شنا در یک روز آفتابی را دارید یا در معرض رطوبت و تعریق هستید، استفاده از این نوع ضد آفتاب گزینه بهتری برای شما خواهد بود.
- در کنار استفاده از ضد آفتاب رنگی، سایر محصولات مراقبت از پوست را نادیده نگیرید. هر کدام از محصولات مراقبت از پوست مکمل کرم ضد آفتاب بوده و از پوست شما در برابر سایر عوامل محیطی محافظت می‌کند. همچنین ابزارهای مکملی که از پوست شما در در برابر نور آفتاب نیز محافظت می‌کند، استفاده نمایید. وسایلی همچون عینک آفتابی، کلاه‌های لبه پهن و لباس‌های مناسب می‌تواند از نفوذ نور مضر خورشید به پوست شما جلوگیری کند.
انتخاب رنگ و فرمولاسیون کرم ضد آفتاب
کرم‌های ضد آفتاب رنگی در رنگ‌های مختلفی از جمله رنگ‌های روشن، متوسط و تیره تولید می‌شوند و هر کدام می‌توانند مکمل یک پوست رنگی باشند. معمولاً افرادی که ترجیح می‌دهند از کرم پودر استفاده نکنند، ضد آفتاب رنگی را انتخاب می‌کند. زیرا ضد آفتاب رنگی نیز باعث یکدست شدن و بافت یکنواخت پوست شده و می‌تواند به عنوان یک پرایمر در زیر آرایش نیز عمل کند. فرمولاسیون‌های کرم‌های ضد آفتاب به دو صورت فیزیکی و شیمیایی عمل می‌کنند. ضد آفتاب فیزیکی بر پایه مواد معدنی ساخته شده و حاوی موادی مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم است. این مواد یک سد محافظتی بر روی پوست ایجاد می‌کنند و مانع از نفوذ پرتوهای فرابنفش به پوست می‌شوند. در ضد آفتاب‌های شیمیایی نیز ترکیباتی مانند آووبنزون، اکتینوکسات یا اکسی بنزون استفاده می‌شود. این مواد نیز اشعه ماورا بنفش را به گرما تبدیل کرده و از ورود آنها به پوست جلوگیری می‌کند.
نحوه استفاده از کرم ضد آفتاب رنگی
- در مرحله اول باید پوست خود را از هرگونه آلودگی پاکسازی کنید. پس از شستن صورت خود با یک پاک کننده ملایم آن را با یک حوله یا دستمال تمیز خشک کنید.
- در صورت تمایل می‌توانید از یک مرطوب کننده متناسب با نوع پوست خود استفاده کنید.
- ابتدا کمی بطری ضد آفتاب رنگی را تکان دهید تا رنگ آن به طور یکنواخت در بافت کرم پخش شود.
- سپس مقدار کمی از کرم ضد آفتاب را بر روی انگشت خود قرار داده و آن را بر روی صورت خود پخش کنید. اول از مرکز صورت شروع کرده و به سمت بیرون به حالت دایره‌ای حرکت کنید. در نواحی مانند گونه، بینی و پیشانی که به پوشش بیشتری نیاز دارند، از مقدار بیشتری استفاده کنید.
- تا زمانی که بر روی پوست بافتی یکنواخت ایجاد نشده به مالیدن کرم ادامه دهید.
منابع:
https://www.science.org.au/curious/people-medicine/what-does-spf-rating-really-mean
https://www.clinikally.com/blogs/news/benefits-of-tinted-sunscreens
https://www.piedmont.org/living-better/the-difference-between-physical-and-chemical-sunscreen